Tiki-taka là một trong những chiến thuật tổ chức chơi bóng đá vô cùng phổ biến hiện nay. Nhắc đến lối chơi này, người ta thường nghĩ ngay tới câu lạc bộ nổi tiếng Barcelona với đặc trưng là những cú chuyền kiểm soát bóng đỉnh cao. Cùng Mibet chúng tôi tìm hiểu chi tiết về lối đá Tiki Taka tầm cỡ này nhé.
Mục Lục
Tất tất tật thông tin về chiến thuật đá bóng Tiki-taka
Nếu bạn quan tâm đến bóng đá hay cá cược bóng đá thì chắc chắn đã từng một lần nghe thấy thuật ngữ Tiki-taka một lần. Cụ thể thuật ngữ này ám chỉ điều gì, cùng Mibet tìm hiểu chi tiết bạn nhé.
Thông tin cơ bản
Tiki-taka (Tiqui-taca) là một phong cách chơi bóng đá vô cùng phổ biến với đặc trưng là những cú chuyền ngắn uyển chuyển giữa các cầu thủ. Họ cố tình chuyền đi chuyền lại nhiều lần để làm giãn sự bao vây của đối thủ và duy trì quyền kiểm soát bóng. Phong cách đá bóng này là “đứa con” của huyền thoại bóng đá Johan Cruyff.
Đội tuyển Tây Ban Nha lần đầu tiên áp dụng và đặt được thành công nhờ lối chơi này dưới thời huấn luyện viên người Tây Ban Nha Luis Aragonés và Vicente del Bosque (2006). Đồng thời nó cũng được Barcelona áp dụng kể từ 2009 và đạt đã nhiều thành công từ đó.
Về cái tên, Tiki (Tiqui) – chuyền, Taka (Taca) – chạy, từ đó ta có thể hiểu bản chất của lối chơi này đó là ở những cú chuyền bóng ở cự ly ngắn và tần số di chuyển không bóng ở mức cao. Cầu thủ buộc phải vừa có kỹ thuật kiểm soát bóng tốt, vừa nhanh nhẹn phản ứng với các tình huống thì mới áp dụng thành công lối đá này để kiến tạo nhiều cơ hội ghi bàn hay phòng ngự đối thủ.
Quá trình Tiki Taka hình thành & phát triển
Người đầu tiên sáng lập ra lối đá Tiki-taka đó là huyền thoại người Hà Lan Johan Cruyff. Trong quá trình thi đấu cho đội tuyển nước nhà, ông đã để lại một lối chơi mang dấu ấn mới lạ khi để từ 7-8 cầu thủ dâng lên phần sân đối phương để chuyền bóng liên tục hoặc lùi lại phòng ngựa. Sơ đồ 4-3-3 lần đầu tiên xuất hiện với nhiều nhóm cùng phối hợp với tốc độ cao.
Lối đá Tiki Taka chính thức trở nên phổ biến là nhờ huấn luyện viên Barcelona Pep Guardiola giai đoạn 2009-2012. Ông chủ động sử dụng lối đá này cộng với sơ đồ chiến thuật chơi 4-3-3 hoặc 4-1-2-3 hoặc 3-4-3 cùng lối tấn công phối hợp – lối phòng thủ ăn ý.
Hiện nay lối đá Tiki Taka ngày càng phổ biến, được nhiều đội bóng học hỏi và áp dụng, trong đó phải kể đến đội tuyển Việt Nam và Thái Lan ở khu vực châu Á.
Đặc điểm cơ bản của lối đá Tiki-taka trong bóng đá
Không phải tự dưng lối đá này lại mang đến thành công vang dội một thời của Barcelona. Cùng tìm hiểu về đặc điểm của chiến thuật chơi này để biết vì sao nó đem đến thành công cho câu lạc bộ Barca nhé.
Sử dụng đội hình
Lối chơi Tiki-taka coi trọng vị trí đứng của các cầu thủ chuyền bóng, trong đó nếu càng tạo nhiều khoảng trống hình tam gia thì càng tối đa hóa số lượng chuyền bóng cho đội mình. Vì thế thường sẽ áp dụng đội hình 4-3-3 hoặc 3-4-3 hoặc 4-1-2-3.
Các cầu thủ sẽ phải cố gắng chuyền bóng chính xác cho đồng đội nhiều lần để thực hiện triển khai mở đường tấn công hoặc phòng thủ. Lưu ý càng mở rộng đội hình khi có bóng thì càng tốt, tuy nhiên nếu chẳng may đối thủ lấy được bóng thì cần phải thu hẹp khoảng cách nhỏ nhất có thể để cứu vãn tình hình ngay.
Chuyền và kiểm soát bóng chủ động, linh hoạt
Mục tiêu ban đầu của lối chơi Tiki-taka đó là duy trì quyền kiểm soát bóng cho đến khi có cơ hội kiến tạo tấn công. Cầu thủ phải di chuyển linh hoạt để thực hiện các đường chuyền 1-2 chạm uyển chuyển, kể cả khi không có bóng cũng phải di chuyển. Ngoài ra yêu cầu các cầu thủ phải chuyền bóng chính xác (với 75% trở lên) thì mới có thể phát huy tối đa hiệu quả của Tiki Taka.
Quy tắc 6 giây và khả năng pressing
Trên thực tế, trường hợp đối thủ phá được thế Tiki-taka và cướp được bóng là rất cao, nhất là đối với những ai có kỹ thuật tốt. Lúc này mấu chốt của chiến thuật đó là phải nhanh chóng thu hẹp khoảng cách đội hình và cướp bóng lại nhanh nhất có thể. Lối đá “pressing” tầm cao này vừa giảm nguy cơ bị cướp bóng tấn công vừa khiến cho hàng phòng ngự đối thủ dễ mắc sai lầm.
Các kỹ năng cần có đối với cầu thủ đá Tiki-taka
Lối chơi Tiki Taka vừa có thể giúp giữ bóng tìm kiếm thời cơ kiến tạo bàn thắng vừa có thể phòng ngự. Người chơi nếu muốn chơi ở vị trí Tiki Taka đòi hỏi rất nhiều yêu cầu, cụ thể:
- Kỹ năng điều khiển bóng tốt (Một chạm, chuyền bóng, di chuyển khi không giữ bóng,…)
- Khả năng chuyền bóng có độ chính xác cao
- Thể lực tốt
- Sự khéo léo, di chuyển uyển chuyển để không làm bóng rời khỏi chân
- Khả năng phá đội hình, đá pressing tầm cao
- Khả năng phán đoán và xử lý các sự kiện bóng đá diễn ra trên sân,…
Phân tích ưu – nhược điểm của lối đá Tiki-taka
Ưu điểm rõ nhất của lối chơi này đó là giúp cho đội bóng giữ quyền kiểm soát bóng một cách tối đa. Các cầu thủ sẽ phải liên tục di chuyển khi có bóng khi không có bóng, để làm giãn sự tập trung của đối phương và giữ thế thượng kiến tạo bàn thắng. Nếu cầu thủ nhạy bén, có kĩ thuật tốt còn có thể biến nó trở thành một lưới phòng ngự tốt đối với những màn tấn công của đối phương.
Tuy nhiên phương pháp Tiki-taka cũng có những hạn chế nhất định, cụ thể chiến thuật này yêu cầu mọi người phải kiểm soát bóng thật tốt và không để đối thủ cướp bóng từ chân của mình. Tuy nhiên trong bóng đá, cầu thủ có kỹ thuật chơi tốt không hề ít, việc cướp bóng từ chân đối phương có thể diễn ra siêu dễ dàng chỉ cho một tích tắc.
Vì thế lối chơi này cũng có nhược điểm của nó, nếu như cầu thủ không có trình độ điêu luyện với khả năng dây bắt bóng, khả năng chuyền bóng chính xác cho đồng đội sẽ dễ bị đối thủ cướp bài và ghi bàn (trong trường hợp không kịp phá đội hình chuyển lên dạng 1-1). Chỉ cần sơ suất để “sổng” bóng là có thể nhận ngay một bàn thua trông thấy với sự phản công của đội đối thủ.
Tiki-taka – Lối đá làm nên thành tích đỉnh cao của Barcelona
Barcelona là một trong những đội bóng tiêu biểu cho chiến thuật đá Tiki Taka. Đội bóng này nhờ sở hữu đội hình nhiều cầu thủ tài năng, kỹ thuật chơi bóng đỉnh cao cùng sự kết hợp ăn ý của cả đội nên đã thành công biến Tiki Taka trở thành “vũ khí” bí mật trong giai đoạn 2009-2012.
Một trong những người thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của chiến thuật Tiki Taka chính là Pep Guardiola. Thành công của ông đó là xây dựng xây lối đánh Tiki-taka đỉnh cao với cặp tiền vệ tài năng Xavi – Iniesta kết hợp với ngôi sao Lionel Messi. Qua đó lập nhiều thành tích cho câu lạc bộ, như 2 danh hiệu vô địch Champions League, 2 Siêu Cup châu Âu, 2 FIFA World Cup Cup,…
Đặc biệt fan hâm mộ làm sao có thể quên được cột mốc mùa giải 2008-2009 khi Barcelona vô địch cả 6 giải danh giá: Champions Cup, La Liga, Cup Nhà vua Tây Ban Nha, FIFA Club World Cup, Siêu cup châu Âu và Siêu cúp bóng đá Tây Ban Nha.
Bài viết trên đây của Mibet chúng tôi đã cung cấp tất cả các thông tin chi tiết về Tiki-taka – Một lối đá siêu đỉnh cao trong bóng đá. Về cơ bản lối đá này yêu cầu các cầu thủ phải có kỹ thuật giữ và chuyền bóng đỉnh cao để không bị đối phương cướp bóng. Từ đó khiến cho đội bóng giữa kiểm soát bóng và vẽ ra nhiều những tình huống kiến tạo ghi bàn tại phần sân của đối thủ.